DEVHABER- Toprak Mahsulleri Ofisi’nin rekolteyi yüksek gösterip Malatya Kayısı’sı üreticilerini manipüle ettiğini belirten Üretici Köylü Sendikası Malatya Şube Yöneticisi Mazlum Köse, 86 bin ton açıklanan ürünün 40 bin tonu geçmediğini söyledi.
Malatya Kayısı’sı üreticileri gider maliyetlerinin katlanarak arttığını belirtti. Bu yıl iklim şartlarından dolayı kayısının rekoltesinde düşüş yaşandığını fakat Toprak Mahsulleri Ofisi’nin durumu manipüle ettiğini söyleyen Köse, “Geçen yıl devlet burada eliyle kayısı üretimine pazarlamasına destek olacağız adı altında Toprak Mahsulleri Ofisi’nin Malatya’da ofisini kurdular. Geçen Malatya’nın yaklaşık 80 bin ton kayısı rekoltesi vardı, toprak mahsulleri ofisi 150 ton alabildi. Ürünler yetişti artık ambara girecek Toprak Mahsulleri Ofisi henüz taban fiyat açıklamadı. Bir hafta öncesine kadar Malatya’da yapılmış olan çalışmalar sonucunda devlet eliyle rekoltemiz açıklanmamıştı. Geçtiğimiz günlerde 86 bin ton kuru kayısı açıklaması yaptılar, bu tamamen üreticiyi manipüle etmeye yönelik bir açıklamaydı. Biz biliyoruz ki Malatya’da bu sene don ,rüzgar, sis ve birçok doğa olayından kaynaklı olarak kayısı rekoltesi normal yılların 3’te biri kadar, bu da 40 bin tonu geçmez. Bu rekolte beklenirken valilik tarafında açıklanan 86 bin ton, yani üreticiye ‘Kayısıya kim kaç para verirse hemen sat’ denilmek isteniyor. Kayısının çok fazla olduğunu göstererek bir manipüle yaratılıyor” dedi.
60 BİN AİLE GEÇİNİYOR
Malatya Kayısı’sı üretiminden 60 bin ailenin geçindiğinin ve gider maliyetlerinin katlanarak arttığını belirten Köse, Malatya genelinde yaklaşık 60 bin aile geçimini kayısı yetiştiriciliği ile sağlıyor. Kayısı yetiştirmek için yaklaşık 8 yıl hiçbir verim almadan masraf ediyoruz. Ağaçlar meyve vermesinin ardından yetişkin bir kayısıya bir yıl boyunca en az 8 kez ilaçlama yaparız. En az 3 defa gübreleme yaparız bunu da topraklar artık eskisi gibi değil özelliğini kaybettiği için ağaca eskisi kadar besin veremiyor. Onun için de biz de kimyasal gübrelerle ağacı beslemek zorundayız. Geçen yıl 50 kilogram gübre 90 ila 110 lira arasından satılırken şu anda 280 lira, geçen sene bir ton ilacı 125 liraya alırken bugün 300 liraya alıyoruz. Giderlerimiz yaklaşık 3 katı kadar artarken kayısı fiyatlarımız 2 yıl öncesine kadar 10 liranın altı geçen yıla kadar 20 liranın altıydı” diye konuştu.
ÜLKE EKONOMİSİNE BÜYÜK KATKI SAĞLIYOR
Masrafların ağırlığında dolayı ekonomik olarak çiftçiye bir katkı sunmadığını fakat ülke ekonomisine ciddi bir gelir sağladığını vurgulayan Köse, “Malatya Kayısı’sı bölgenin iklimi ve toprak yapısıyla alakalı olarak dünyada yetişen kayısıların en verimlisi aroma, şeker oranı ve görkem olarak en iyi kayısı Malatya’da yetişir. İran, İspanya, İtalya gibi ülkelerde de kayısı üretilir fakat Malatya kayısısının farklılığı var. Dünyanın kuru kayısı ihtiyacının yüzde 82’sini Türkiye karşılıyor. Bu oranında 4/3’ünden fazlasını Malatya karşılar. Yine dünyanın yaş kayısı ihtiyacının yüzde 27’sini Türkiye karşılar ve bu oranın da neredeyse tamamını Malatya karşılar. Masrafların ağırlığından dolayı ekonomik olarak çiftçiye bir katkı sunmadığı kesin ama ülke ekonomisine ciddi bir katkı sunuyor. Ülke ekonomisine yıllık 500 milyon doların üzerinde bir girdi sağlıyor” dedi.
MAHALLE NÜFUSUNUN 5 KATI KATI MEVSİMLİK İSTİHDAM YARATIYOR
Malatya’nın Akçadağ ilçesinin Ören Mahallesi’ndeki mevsimlik işçi sayısının 10 bin civarında olduğunu belirten Ören, “Kayısının hasat dönemine kadar bütün işlemini üretici kendisi yapıyor zaten hasat döneminde ise kayısı da hassas nokta var. Olgunlaşamaya başladığında itibaren çok kısa sürede yani en fazla 3 gün içerisinde çok hızlı bir şekilde toplama ve nasıl bir işlem yapacaksan ona göre hemen kurutman gerekiyor. Bundan dolayı da hasat döneminde dışarından işçi getirmek durumundayız. Genelde doğu ve güneydoğu bölgesinden geliyor çalışan işçiler. Ören’in yerleşik nüfusu yaklaşık 2 bin civarındadır, 10 bin de mevsimlik işçi çalışma yapıyor” dedi.
EKMEK PARAMIZI ÇIKARIYORUZ
Şırnak’tan ailesiyle birlikte kayısı hasadında çalışmaya giden mevsimlik işçi Uğur Dayan da, “Şırnak’tan çalışmaya geldik burada ailecek çalışıyoruz. Mevsimlik işçiyiz. Sabahleyin 5.30’da kalkıp 6.00’da iş başı yapıyoruz. Öğle arasında yaklaşık 1,5 saat ihtiyaçlarımızı karşılıyoruz. Akşamda 7 gibi işi bırakıyoruz. Çalışma şartlarımızı kötü değil ekmek paramızı çıkarıyoruz. Mevsimlik işçiyiz sonuçta. Günlük 85 ila 90 lira arasında ücret alıyoruz. Bizi bu para tatmin etmiyor ama mecburiyetten çalışıyoruz. Kışın bazen hayvancılıkla uğraşıyoruz. Bahçe sahipleri Allah razı olsun iyiler” şeklinde konuştu.
DOKTOR OLMAK İSTİYORUM
Ailesinin bütçesine katkıda bulunmak için hasada katılan 10.sınıf öğrencisi Mehmet Şirin Kaya ise, “Diyarbakır’dan aileme yardımcı olmak için geldim. Lise 2 öğrencisiyim. Hava çok sıcak ama ne yapalım Allah güç verdi çalışıyoruz. Kazandığımız parayı aileme veriyorum. Okuyup doktor olmak istiyorum. Ülkede eğitimden fazla siyaset konuşuluyorsa o ülke ilerleyemez. Eğitime daha fazla önem vermemiz gerekiyor” diye konuştu.
