Van Kurubaş Geri Gönderme Merkezi’nde iki güvenlik görevlisi ve halen teşhis edilemeyen bir kişinin tecavüzüne uğrayan İranlı Z.N., yaşadıklarının üzerinden 4 ay geçtikten sonra GGM’den alınarak, konukevine yerleştirildi.

Van’ın Edremit ilçesindeki Van İl Göç İdaresi’ne bağlı Kurubaş Geri Gönderme Merkezi’nde (GGM) 22 Temmuz tarihinde güvenlik görevlileri İ.H.K. ve Y.V. ile halen teşhis edilemeyen bir kişinin, merkezde tutulan İranlı Z.N. adlı kadına tecavüz ettmişti. Mezopotamya Ajansı (MA) tarafından ilk olarak 14 Kasım’da yapılan haberle (link) kamuoyuna duyurulan olaya ilişkin haklarında “Nitelikli cinsel saldırı” suçlamasıyla dava açılan 2 güvenlik görevlisi ilk defa 26 Kasım’da Van 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıktı. Gazeteciler ve izleyicilerin takip etmesine izin verilmeyen duruşmada, Z.N.’nin tecavüze uğradığı Kurubaş GGM’de 4 ay tutulduğu ortaya çıktı.

Mahkeme, Z.N.’nin tutulduğu GGM’den çıkarılarak, gerekli tedbirlerin alınması için Van Aile Mahkemesi’ne müzekkere yazılmasına karar verdi. Mahkeme, ayrıca Z.N.’nin olaydan 3 gün sonra beyanının alınması ve hala GGM’de tutuluyor olması nedeniyle yetkili kişiler hakkında “görevi kötüye kullanma” ve halen teşhis edilemeyen üçüncü kişi için savcılığa suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi.

Mahkemenin verdiği karar sonrası Z.N.’nin tutulduğu GGM’den Van Valiliği’ne bağlı Kadın Konukevi’ne yerleştirildiği öğrenildi.

Z.N.’nin 4 ay boyunca tecavüze uğradığı GGM’de tutulmasını değerlendiren avukatı Ebru Demirtepe, bu durumun İstanbul Sözleşmesi ve kadına yönelik şiddetin önlenmesine dair kanunlara aykırı olduğunu belirtti. Böylesi durumlarda cinsel saldırıya maruz kalan kişinin, idari gözetimden çıkarılması ve gerekli prikolojik desteğin sağlanması gerektiğine dikkati çeken Av. Demirtepe, “Ancak müşteki 4 ay boyunca GGM’de alıkonulmuştur. Bu durum kanunlara aykırı. Psikolojik anlamda da travmanın daha ağır yaşanmasına neden olmaktadır. Müvekkilin mağduriyetinin giderilmesi gerekirken daha ağır travmalar yaşatılmıştır.

“Dava dosyası arasındaki evraklarda gördüğümüz kadarıyla müvekkilin kurum düzenini bozduğundan bahisle bir an önce sınır dışı edilmeye çalışıldığını gördük” diyen Demirtepe, 27 Kasım’da kurum müdürüyle yaptıkları görüşmede Z.N.’nin Van Valiliği’ne bağlı Kadın Konukevi’ne naklinin yapıldığı bilgisine ulaştıklarını aktardı. Demirtepe, söz konusu kararı ise “geç kalınmış bir tedbir” olarak yorumladı.

Nakil haberini öğrenmeleri üzerine Van Barosu Göç ve İltica Komisyonu’ndan Sorumlu Yönetim Kurulu üyesi avukat Mahmut Kaçan ile birlikte müvekkilleriyle görüşmek için Van Valiliği Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi’ne gittiklerini aktaran Demirtepe, şunları söyledi: “Müvekkilin valilik binasında bulunduğu bilgisi tarafımıza verildi. Dilekçeyle, kendi tercümanımız eşliğinde gizlilik ilkesi gereği müvekkille yalnız görüşmek istedik. Ancak müşteki ile yalnız görüşemeyeceğimizi, güvenlik gereği odada bir memurun da bekleyeceği belirtildi. Bu tutumu kabul etmediğimizi, avukat müvekkil görüşmelerinin gizli yapıldığını, ceza muhakemesi kanununda açık hüküm olduğunu ısrarla belirtmemize rağmen kurumda bulunan memurlar bize yönetmeliklerinde bahsederek yalnız görüştürmeyeceklerini bildirdiler. Bu tutum karşısında müvekkille böyle bir görüşme yapamayacağımızı, dilekçemizin işleme konularak ret gerekçesinin yazılmasını istedik. Ancak, dilekçemiz kanuna aykırı olarak hiçbir şekilde işleme alınmadı. Duruma karşı tutanak tutarak ihbarda bulunduk. Kurum memuruyla görüşen polis memurları bize müvekkilimizin bizimle görüşmek istemediği gerekçesiyle dilekçemizin alınmadığını bildirdi. Bu ifadelerin gerçekleri yansıtmadığını düşünüyoruz. Belki de müvekkilimiz bizden kaçırılmaya çalışıldı.”

Müvekkilin güvenliğini vaktiyle sağlamayan kurumların, şu an “güvenlik” gerekçesiyle avukatlarıyla yalnız görüşmesine engel olduğuna dikkati çeken Demirtepe, “Bu tutum doğru değildir. Ülke iyice yönetmelik, genelge ülkesine dönmüş durumdadır. Ancak ne suretle olursa olsun bu davanın takipçisi olacağız” şeklinde konuştu.